Get real time updates directly on you device, subscribe now.
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ୫ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯୩୨ରେ ଆଲିଗଡର ଅତ୍ରୌଲିରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି। BA ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାଠ ପଢା ଶେଷ କରିବା ପରେ ରାଜନୈତିକ ଜୀବନରେ ପାଦ ଥାପିଥିଲେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ । ଭାରତୀୟ ଜନସଂଘରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ, ଏହି ସଂଗଠନର ମୂଳଦୁଆ ୧୯୫୧ରେ ପଡ଼ି ସାରିଥିଲା। ୧୯୫୨ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଜନ ସଂଗଠନ ୩ଟି ଆସନ ହାତେଇଥିଲେ। ତା’ପରେ ୧୯୫୭ ନିର୍ବାଚନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। ଜନସଂଘ ଆସନରେ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ଘଟେ, ୩ ରୁ ୫ଟି ଆସନରେ ବିଜୟୀ ଲାଭ କରେ ଦଳ। ତେବେ ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସାଂସଦ ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ। ଦଳର ଗ୍ରାଫ ବଢିବାରେ ଲାଗେ। ଜନସଂଘ ୬୨ଟି ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ୧୪ଟି ଆସନରେ ଜିତେ। ୫୭ ରୁ ୬୨ ମସିହା ମଧ୍ୟରେ, ଜନ ସଂଗଠନ ନିଜକୁ ସୁଦୃଢ କରି ସାରିଥାଏ। ବିଶେଷକରି ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ବେଶ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇ ଉଠେ । କାରଣ ଦଳ ପାଇଁ ଏହା ସବୁଠାରୁ ବଡ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା ।
ୟୁପିରେ ଶକ୍ତି ହାସଲ କରିବା ଜରୁରୀ ହୋଇ ପଡ଼ିଥିଲା, ଯାହା ପାଇଁ ଜନସଂଘ ସଂଗଠନର ପଛୁଆ ଶ୍ରେଣୀର କିଛି ଚେହେରା ଲୋଡ଼ିଥିଲା। ଏପରି ଚେହେରା ଖୋଜିବାର କାର୍ଯ୍ୟ ସେହି ସମୟରେ ସଂଗଠନର ବରିଷ୍ଠ ନେତାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ହରିଶଚନ୍ଦ୍ର ଶ୍ରୀବାସ୍ତବଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ୧୯୭୭ରେ ଯେତେବେଳେ ଜନସଂଘ ସରକାର ଗଠନ କଲା, ସେତେବେଳେ ସେ ମଧ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟ ମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ ହରିଶ୍ଚନ୍ଦ୍ର। ୨୦୧୫ରେ ହରିଚନ୍ଦ୍ର ଶ୍ରୀବାସ୍ତବଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୁଏ। ତାଙ୍କ ପୁଅ ସୌରଭ ଶ୍ରୀବାସ୍ତବ, ଯିଏକି ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଜେପିରେ ଅଛନ୍ତି ଏବଂ ନିଜେ ୟୁପିରେ ବାରାଣାସୀ କ୍ୟାଣ୍ଟ ଆସନରୁ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଅଟନ୍ତି।
ତେବେ ଯେତେବେଳେ ହରିଶଚନ୍ଦ୍ର ବାବୁ ଜଣେ ପଛୁଆ ଶ୍ରେଣୀର ନେତା ଖୋଜିବାକୁ ବାହାରିଲେ, ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ କାନରେ ଖବର ଆସିଲା ଯେ ଆଲିଗଡର ଜଣେ ଲୋଧା ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଜଣେ ଯୁବକଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଆସେ । ତାଙ୍କ ନାମ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ବୋଲି ଜାଣିବାକୁ ପାଆନ୍ତି ସେ ।
ଆଲିଗଡ, ବୁଲନ୍ଦଶାହର ଠାରୁ ଗୋରଖପୁର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ୟୁପିରେ ଲୋଧା ଜାତିର ଜନସଂଖ୍ୟା ବହୁତ ଥିଲା | ଯାଦବ ଏବଂ କୁର୍ମି ପରେ ଏହା ତୃତୀୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ରହିଥିଲା । କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଏକ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ପ୍ରତିଛବି ସହିତ ଲୋଧା ହେବାର ସୁବିଧା ପାଇଲେ। ସେ ହରିଶଚନ୍ଦ୍ର ବାବୁଙ୍କ ନଜର ପରିସରକୁ ଆସନ୍ତି। କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ଦଳରେ ନିଜର ସକ୍ରିୟତା ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ୧୯୬୨ ମସିହାରେ ସେ ଅତ୍ରୌଲି ସିଟରୁ ଟିକେଟ ପାଇଥିଲେ। ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ସେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥିଲେ।
ଜନସଂଘ ପକ୍ଷରୁ ୩୦ ବର୍ଷିୟ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଏହି ନିର୍ବାଚନୀ ମୈଦାନକୁ ଓହ୍ଲାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ପ୍ରଥମ ପ୍ରୟାସ ନିରାଶ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା ତାଙ୍କୁ। ସେ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟିର ବାବୁ ସିଂଙ୍କ ନିକଟରୁ ହାରିଯାଆନ୍ତି। କିନ୍ତୁ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ପଛକୁ ଫେରିନଥିଲେ। ଅତ୍ରୌଲିରେ ପରବର୍ତ୍ତି ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ବେଶ ପରିଶ୍ରମ କରିଥିଲେ । ହରିଶଚନ୍ଦ୍ର ବାବୁ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ। କିଛି ବର୍ଷ ପରେ ପୁଣି ନିର୍ବାଚନ ମୈଦାନକୁ ଓହ୍ଲାନ୍ତି ଏବଂ ବିଜୟ ହାସଲ କରନ୍ତି । ପୂର୍ବ ନିର୍ବାଚନ ତୁଳନାରେ ବାବୁ ସିଂଙ୍କ ତୁଳନାରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ପ୍ରାୟ ୫ ହଜାର ଅଧିକ ଭୋଟ୍ ପାଇଥିଲେ, ପାଖାପାଖି ୨୬ ହଜାର ଭୋଟ । ସେ କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲେ। ଏହା ଥିଲା କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ଆବିର୍ଭାବ ।
ଏହି ସମୟ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଚୌଧୁରୀ ଚରଣ ସିଂ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ କଂଗ୍ରେସ ବିରୋଧୀ ରାଜନୀତି ମାହୋଲ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ। ଏହା ମଧ୍ୟ ଭାରତରେ ସବୁଜ ବିପ୍ଳବର ସମୟ ଥିଲା । ପଶ୍ଚିମ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ଚାଷୀଙ୍କ ସ୍ଥିତି ଦୃଢ ହୁଏ। ଏହି କୃଷକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଓବିସି ଥିଲେ। ଜନ ସଂଗରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଏହି ପଛୁଆ ଜାତିର ଚେହେରା ହୋଇଥିଲେ। ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ପରେ, ୧୯୭୭ ମସିହାରେ, ଯେତେବେଳେ କେନ୍ଦ୍ରରେ ଜନତା ସରକାର ଗଠନ ହୋଇଥିଲା, ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ପଛୁଆ ଜାତିର ଭୋଟ୍ ଅଂଶ ପ୍ରାୟ ୩୫ ପ୍ରତିଶତ ଥିଲା। ଭୋଟ୍ ଅଂଶ ବଢାଇବାରେ ଏହା କଲ୍ୟାଣର ଭୂମିକା ବୋଲି ମଧ୍ୟ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା।
ଏହା ସହିତ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ଲୋକପ୍ରିୟତା ମଧ୍ୟ ବଢିଥିଲେ। ୧୯୬୭ ପରେ, ସେ ୬୯, ୭୪ ଏବଂ ୭୭ ନିର୍ବାଚନରେ ଅତ୍ରୌଲିରୁ ମଧ୍ୟ ଜିତିଥିଲେ। କ୍ରମାଗତ ୪ ଥର ପାଇଁ ବିଧାୟକ। ଜନତା ପାର୍ଟି ଟିକେଟ୍ ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ, ଜନତା ପାର୍ଟି ଟିକେଟ୍ ରେ ଚତୁର୍ଥ ଥର ପାଇଁ । ୧୯୮୦ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ଏହି ବିଜୟ ଧାରା ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଥିଲା। କଂଗ୍ରେସର ଅନୱାର ଖାନ ତାଙ୍କୁ ଅତ୍ରୌଲିରେ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଏହା ବିରୋଧୀ ଦଳର ପ୍ରଭାବ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା ଏବଂ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ୧୯୮୫ରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ପୁନର୍ବାର ନୂତନ ବିଜେପିର ଟିକେଟରେ ଜିତିଥିଲେ। ସେବେଠାରୁ ୨୦୦୪ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଅତ୍ରୌଲିରୁ ବିଧାୟକ ହେବାରେ ଲାଗିଲେ।
ଏହି ସମୟରେ, 1986 ରେ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟିକୁ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରୁ ଏକ ନୂତନ ପ୍ରସଙ୍ଗ ମିଳିଥିଲା। କେବଳ ପ୍ରସଙ୍ଗ ନୁହେଁ, କେବଳ ଭାରତର ରାଜନୀତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବାକୁ ଯାଉଥିବା ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ। ଅଯୋଧ୍ୟାରେ ରାମ ମନ୍ଦିର ପ୍ରସଙ୍ଗ । ଏହି ମାମଲାରେ ନିର୍ମୋହି ଆଖଡ଼ାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଡିସେମ୍ବର ୧୯୫୯ରେ ଏକ ମାମଲା ଦାୟର କରାଯାଇଥିଲା। ସେମାନେ ବିବାଦୀୟ ଜମିର ମନ୍ଦିର ଭାବରେ ଦାୟିତ୍ୱ ଚାହୁଁଥିଲେ। ଏହାର ଠିକ ଦୁଇ ବର୍ଷ ପରେ, ଡିସେମ୍ବର ୧୯୬୧ରେ ସୁନ୍ନି ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ୱାକଫ ବୋର୍ଡ, ୟୁପି ଦ୍ୱାରା ଏକ ମକଦ୍ଦମା ଦାୟର କରାଯାଇଥିଲା। ମୂର୍ତ୍ତିଗୁଡ଼ିକୁ ହଟାଇ ମସଜିଦ ହସ୍ତାନ୍ତର କରାଯାଉ ବୋଲି ଏଥିରେ ଦାବି କରାଯାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ମାମଲାରେ ମୋଡ଼ ୧୯୮୬ରେ ଆସିଥିଲା । ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥିବା ଜଣେ ଜିଲ୍ଲା ଜଜ୍ ମସଜିଦର ଫାଟକ ଖୋଲିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇ ଦିଅନ୍ତି। ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କୁ ସେଠାରେ ପୂଜା କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ମୁସଲମାନ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ବାବ୍ରି ମସଜିଦ କାର୍ଯ୍ୟ କମିଟି ଗଠନ କରି କହିଥିଲେ ଯେ ପୂଜାପାଠକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯିବ ନାହିଁ।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ବିବାଦୀୟ ସ୍ଥାନ ନିକଟରେ ଏକ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ପଥର ରଖାଯିବ ବୋଲି ବିଶ୍ୱ ହିନ୍ଦୁ ପରିଷଦ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲା। ୧୯୮୯ରେ, ଆହ୍ଲାବାଦ ହାଇକୋର୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ତିନିଜଣିଆ ଜଜ୍ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବେଞ୍ଚ ବିବାଦୀୟ ଜମି ସହ ଜଡିତ ମାମଲାର ଶୁଣାଣି କରିବେ। ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୦ରେ ଭିପି ସିଂ ଦେଶର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ତତ୍କାଳୀନ ବିଜେପି ସଭାପତି ଏଲ.କେ ଆଡଭାନୀ ରାମ ମନ୍ଦିର ପାଇଁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସମର୍ଥନ ପାଇବା ପାଇଁ ଦେଶରେ ଏକ ରଥ ଯାତ୍ରା କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଅକ୍ଟୋବର ସୁଦ୍ଧା ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ଅକ୍ଟୋବର ୩୦ରେ, ତତ୍କାଳୀନ ୟୁପି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ମୁଲାୟମ ସିଂ ଯାଦବଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶରେ ପୋଲିସ ଗୁଳି ଚଳାଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ସେଠାରେ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ଆସିଥିବା ଅନେକ କରସେବକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା। ଏହା ପରେ ମନ୍ଦିରର ସମସ୍ୟା ମାହୋଲ ଅଧିକ ଗରମ ହୋଇଯାଇଥିଲା।
୧୯୯୧ରେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ଏକାଦଶ ବିଧାନସଭା ଗଠନ ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ। ସେତେବେଳକୁ ଦେଶରେ ମଣ୍ଡଳ-କମଣ୍ଡାଲଙ୍କ ରାଜନୀତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସରକାରୀ ଭାବରେ ପଛୁଆ ବର୍ଗ ଜାତିଗୁଡିକ ବର୍ଗୀକୃତ ହୋଇଥିଲେ । ପଛୁଆବର୍ଗଙ୍କ ରାଜନୈତିକ ଶକ୍ତି ମାନ୍ୟତା ପାଇଲା । ବାନିଆ ଏବଂ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନଙ୍କ ଦଳ କୁହାଯାଉଥିବା ବିଜେପି କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ପଛୁଆ ମୁହଁ କରି ଭଲ ଶାସନ କରିବାକୁ ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇଥିଲା। କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଲୋଡି ରାଜପୁତର ମୁଖ୍ୟ ତଥା ଫାୟାରବ୍ରାଣ୍ଡ ହିନ୍ଦୁ ନେତା ଭାବରେ ଉଭା ହୋଇଥିଲେ।
ପରେ ନିର୍ବାଚନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି ୟୁପିରେ ଥିବା ୪୨୫ ଟି ଆସନ ମଧ୍ୟରୁ ୨୨୧ଟି ଆସନ ଜିତି ପୂର୍ଣ୍ଣ ବହୁମତ ପାଏ ଦଳ। କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ମୁକୁଟ ପିନ୍ଧିଥିଲେ।
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ପ୍ରଥମ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ମୁଖ୍ୟତ ୬ ଡିସେମ୍ବର ୧୯୯୨ ତାରିଖ ପାଇଁ ସ୍ମରଣୀୟ। କିନ୍ତୁ ଏହା ସହିତ ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳର ଆଉ ଏକ ବିଶେଷ ଆକର୍ଷଣ ଆସିଗଲା । ‘କପି ଅର୍ଡିନାନ୍ସ’ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ସରକାରଙ୍କ ଏହା ଏକ ସାହସିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଥିଲା। ରାଜନାଥ ସିଂ ସେତେବେଳେ ଶିକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ। ବୋର୍ଡ ପରୀକ୍ଷାରେ କପି କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଜେଲକୁ ପଠାଇବାର ଏହି ନିୟମ କେବଳ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ସାହସିକ ପ୍ରଶାସକ ଭାବରେ ଭାବମୂର୍ତ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରିନାହିଁ, ବରଂ ରାଜନୈତିକ କ୍ଷତି ମଧ୍ୟ କରିଛି। ସେତେବେଳେ ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତାମାନେ ଲକ୍ଷ୍ନୌ ରାସ୍ତାରେ ପୋଷ୍ଟର ହଲାଇଥିଲେ ଯେଉଁଥିରେ ପିଲାମାନେ ହାତଗୋଡ଼ରେ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ପୋଷ୍ଟରଗୁଡ଼ିକ କଲ୍ୟାଣ ସରକାରଙ୍କୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥିଲା । ଏବଂ ତା’ପରେ ସେହି ଦୁର୍ନୀତି, ଯାହା ଭାରତୀୟ ଇତିହାସରେ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ରେକର୍ଡ ହୋଇଛି | ରାଜ୍ୟରେ ବିଜେପି ସରକାର ଗଠନରେ ରାମ ମନ୍ଦିର ପ୍ରସଙ୍ଗ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଯୋଗଦାନ ହୋଇଥିବାରୁ ସରକାର ଏହାକୁ ସର୍ବଦା ପ୍ରାଥମିକତା ମଧ୍ୟରେ ଗଣନା କରୁଥିଲେ। ସେପ୍ଟେମ୍ବର 1991 ରେ ଇଣ୍ଡିଆ ଟୁଡେକୁ ଦେଇଥିବା ଏକ ସାକ୍ଷାତକାରରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ କହିଛନ୍ତି-
“ମସଜିଦ ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ବିଜେପି ସରକାରଙ୍କର କୌଣସି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ନାହିଁ। ଆମେ ଚାହୁଁ ଯେ ମସଜିଦ ସେଠାରୁ ସରଳ ହେଉ। ଭିଏଚପି କିମ୍ବା ବଜରଙ୍ଗ ଦଳ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କୁ କିଛି ତାରିଖ କହିଥିବା କଥା ପ୍ରଚାର କରିବା ମଧ୍ୟ ଭୁଲ ଅଟେ।
କରସେବା ପୂର୍ବରୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଏକ ଆଫିଡେଭିଟ୍ ଦେଇଥିଲେ। ଏଥିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ସେମାନେ ମସଜିଦକୁ କୌଣସି କ୍ଷତି କରିବାକୁ ଦେବେ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ କ୍ଷୟକ୍ଷତି ହୋଇଛି। ଏହା ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଜଣା ଯେ ଡିସେମ୍ବର ୬, ୧୯୯୨ ରେ କର ସେବକମାନେ ବାବ୍ରି ମସଜିଦକୁ ଭାଙ୍ଗି ଦେଇଥିଲେ। ମସଜିଦ ଭୁଶୁଡ଼ିବା ପରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ। ଡିସେମ୍ବର ୭, ୧୯୯୨ରେ କେନ୍ଦ୍ରର ନରସିଂହ ରାଓ ସରକାର ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ସରକାରଙ୍କୁ ବରଖାସ୍ତ କରିଥିଲେ। ରାଜ୍ୟରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିୟମ ଲାଗୁ କରାଯାଇଥିଲା।
କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଡିସେମ୍ବର ୮ ତାରିଖରେ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀରେ କୁହନ୍ତି
ବାବ୍ରିଙ୍କ ବିନାଶ ଇଶ୍ବରଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ଥିଲା | ମୁଁ ଏଥିରେ ଦୁଃଖିତ ନୁହେଁ ରାମ ମନ୍ଦିରଙ୍କ ନାମରେ ଏହି ସରକାର ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୂରଣ ହୋଇଥିଲା। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସରକାର ରାମ ମନ୍ଦିର ନାମରେ ବଳିଦାନ ଦେଇଥିଲେ। ରାମ ମନ୍ଦିର ପାଇଁ ଜଣେ କ’ଣ କରିପାରିବ, ମୁଁ ଶହ ଶହ ଶକ୍ତି ଛୁଇଁ ପାରିବି। କେନ୍ଦ୍ର ମୋତେ ଯେକୌଣସି ସମୟରେ ଗିରଫ କରିପାରିବ, କାରଣ ମୁଁ ହିଁ ମୋର ଦଳର ବଡ଼ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ସାର୍ଥକ କରିଛି।
ଯଦି ଆପଣ କୋର୍ଟରେ ଏକ ମାମଲା ଦାୟର କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, ତେବେ ମୋ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏହା କରନ୍ତୁ | ଯଦି ତୁମେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କମିଶନ ଗଠନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛ, ତେବେ ଏହାକୁ ମୋ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବସ | ଯଦି ତୁମେ କାହାକୁ ଦଣ୍ଡ ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଛ, ତେବେ ମୋତେ ଦିଅ। ମୁଁ କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଶଙ୍କରରାଓ ଚହ୍ବାନଙ୍କଠାରୁ ଏକ କଲ ପାଇଲି। ମୁଁ ତାଙ୍କୁ ଏହା ରେକର୍ଡ କରିବାକୁ କହିଲି, ଚହ୍ବାନ ସାହେବ, ମୁଁ ଗୁଳି କରିବି ନାହିଁ।
ମସଜିଦ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଧ୍ୱଂସ ନହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଇସ୍ତଫା ଦିଅ ନାହିଁ।
ପରେ, ସିବିଆଇ ଦୀର୍ଘ ୬ ଡିସେମ୍ବର ଘଟଣାର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିଥିଲା। ୨୦୧୨ରେ, ସିବିଆଇ ଏକ ପ୍ରମାଣ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲା। ସାମ୍ବାଦିକ ଶୀତଳା ସିଂ। ହିନ୍ଦୀ ଖବରକାଗଜ ଜନମୋର୍ଚାର ସମ୍ପାଦକ। ଶୀତଳା ସିଂ କୋର୍ଟରେ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ଯେ ଯେଉଁ ଦିନ ବାବ୍ରିଙ୍କୁ ଭାଙ୍ଗି ଦିଆଯାଇଥିଲା, ସେ ଦିନ ଏଲ.କେ ଆଡଭାନୀ ଏବଂ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଫୋନରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା ହେଉଥିବା ସେ ଶୁଣିଥିଲେ।
ଟେଲିଫୋନ୍ ଅପରେଟର ଏଲ୍ ସିଂ ତାଙ୍କୁ ଏହି ବାର୍ତ୍ତାଳାପ ବିଷୟରେ କହିଥିଲେ ବୋଲି ଶୀତଳା ସିଂ କହିଛନ୍ତି। ଶୀତଳାଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ସେ ଅଯୋଧ୍ୟାଙ୍କୁ ରିପୋର୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ସାମ୍ବାଦିକ ସୁମନ ଗୁପ୍ତା ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର କିଶୋର ମିଶ୍ରଙ୍କୁ ପଠାଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଅପରାହ୍ନ ପ୍ରାୟ ଗୋଟାଏ ବେଳେ ତାଙ୍କ ଡ୍ରାଇଭର ସୁମନ ଗୁପ୍ତା ଆହତ ହୋଇଥିବା ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ। ସେମାନଙ୍କୁ ଗାଳିଗୁଲଜ କରାଯାଇଛି, ଅସଦାଚରଣ କରାଯାଇଛି ଏବଂ କ୍ୟାମେରା ମଧ୍ୟ ଭାଙ୍ଗିଯାଇଛି ବୋଲି ସୂଚନା ଆସିଥିଲା। ଶୀତଲା ସିଂ ସୁମନ ଗୁପ୍ତାଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସେହି ସମୟରେ ଫୌଜାବାଦ ଏବଂ ଅଯୋଧ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ କେବଳ ଗୋଟିଏ ଫୋନ୍ ଲାଇନ ଥିଲା ଏବଂ ତାଙ୍କୁ କୁହାଯାଇଥିଲା ଯେ ଏହି ଲାଇନରେ ଦୁଇଜଣ ବିଶେଷ ବ୍ୟକ୍ତି କଥା ହେଉଛନ୍ତି। ଶୀତଲା ସିଂ ପଚାରିଥିଲେ କିଏ? ଏହାର ଉତ୍ତର କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଏବଂ ଏଲ.କେ ଆଡଭାନୀଙ୍କ ନାଁ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଥିଲା। ଏହା ପରେ ଶୀତଲା ସିଂ ଅପରେଟରଙ୍କୁ କହିଥିଲେ, ବର୍ତ୍ତମାନ ନୁହେଁ, ମସଜିଦ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାଙ୍ଗିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଇସ୍ତଫା ଦିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ।
କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ଜେଲ
କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଏକ ଆଫିଡେଭିଟ୍ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ସେ ବାବ୍ରି ସଂରଚନାରେ କୌଣସି କ୍ଷତି କରିବାକୁ ଦେବେ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ଡିସେମ୍ବର 6, 1992 ରେ କର ସେବକ ଗଠନକୁ ଭାଙ୍ଗି ଦେଇଥିଲେ। ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅବମାନନା ଆବେଦନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଆବେଦନ ମହମ୍ମଦ ଅସଲମ ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦାଖଲ କରାଯାଇଥିଲା। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏହି ଅବମାନନା ଶୁଣିଲେ ଏବଂ ପରେ ଅକ୍ଟୋବର ୨୪, ୧୯୯୪ରେ ଏହାର ରାୟ ଦେଇଥିଲେ। କୋର୍ଟ କହିଥିଲେ- “କୋର୍ଟର ଅବମାନନା ଦେଶର ଧର୍ମନିରପେକ୍ଷ କପଡା ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଛି, ତେଣୁ ତତ୍କାଳୀନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ଟୋକେନ୍ ଭାବରେ ଗୋଟିଏ ଦିନ ଜେଲ ପଠାଯାଉଛି। ଏଥିସହ 20,000 ଟଙ୍କା ଜୋରିମାନା ଲାଗୁ କରାଯାଇଛି।
ଏହା ସହିତ ଜଡିତ ଏକ କାହାଣୀ ମଧ୍ୟ ଅଛି । କୋର୍ଟଙ୍କ ଏହି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ପରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ଦିନ ପାଇଁ ତିହାର ଜେଲକୁ ପଠାଯିବ। ଏଥିପାଇଁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ରେଜିଷ୍ଟ୍ରାର ଏଲ.ସି ଭଦୁ ଦିଲ୍ଲୀ ପୋଲିସର ଡିସିପି ଏଚପିଏସ୍ ୱାର୍କକୁ ଡାକି କୋର୍ଟଙ୍କ ଆଦେଶ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ କହିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଏହା କାର୍ଯ୍ୟର ଅଧିକାର ବାହାରେ ଏକ ବିଷୟ ଥିଲା | ତା’ପରେ ତିଲକ ମାର୍ଗ ପୋଲିସ ଷ୍ଟେସନର SHOକୁ ଡକାଯାଇ କୋର୍ଟର ଆଦେଶ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଥିଲା। ତିଲକ ମାର୍ଗ ପୋଲିସ ଷ୍ଟେସନର SHO ସୁରକ୍ଷା ଫ୍ରିଲ୍ ସହିତ କୋପର୍ନିକସ୍ ରାସ୍ତାରେ ଥିବା ୟୁପି ବିଲ୍ଡିଂରେ ପହଞ୍ଚି ସେଠାରୁ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ସହ ତିହାର ଅଭିମୁଖେ ଯାତ୍ରା କଲା। କିରଣ ବେଦୀ ସେହି ସମୟରେ ତିହାର ଜେଲର ଅଧୀକ୍ଷକ ଥିଲେ। ସେ ଜାଣିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଗୋଟିଏ ଦିନର ଜେଲ ପାଇଁ କ’ଣ? କେଉଁ ସମୟରୁ ତାଙ୍କୁ ଜେଲରେ ରଖିବାକୁ ପଡିବ, ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତିଙ୍କ ସହ କିରଣ ବେଦୀ ଏହା ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଉତ୍ତର ଦିଅନ୍ତି – “କିରଣ ବେଦୀ, ତୁମର ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଜାଣିବାପାଇଁ ଜେଲ ମାନୁଆଲ ଦେଖିବା ଉଚିତ୍।” ଏବଂ ତା’ପରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ଦିନ ଜେଲରେ ରଖାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ଏକ ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଦଣ୍ଡ ଥିଲା ।
କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ସରକାର-2
1993 ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପି ସରକାର ଗଠନ ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ଆସନ ପାଇପାରି ନଥିଲା। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏସପି-ବିଏସପି ମିଳିତ ଭାବେ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ। 1996ରେ ପୁନର୍ବାର ନିର୍ବାଚନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା | ଏସପି ଏବଂ ବିଏସପି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଥିଲା। କାହିଁକି ସେମାନେ ଅଲଗା ଥିଲେ, କାରଣ ଗେଷ୍ଟ ହାଉସର ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା | ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ନିର୍ବାଚନ ଫଳାଫଳ ଆସିଲା, ବିଜେପି ୧୭୩ଟି ଆସନ ସହିତ ଏକକ ବୃହତ୍ତମ ଦଳ ଭାବେ ଉଭା ହେଲା। କିନ୍ତୁ ସରକାର ଗଠନ ହୋଇନଥିଲା। ତା’ପରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିୟମ ଲାଗୁ କରାଯାଇଥିଲା। ଏବଂ ହଟାଯିବା ପରେ ମାୟାବତୀ ବିଜେପିଙ୍କ ସମର୍ଥନରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ଚୁକ୍ତି ହୋଇଥିଲା ଯେ ୬ ମାସ ବିଏସପି ଏବଂ ୬ମାସ ବିଜେପି ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ। ଯେତେବେଳେ ମାୟାବତୀ ୬ମାସ ପୂରଣ କଲେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ସେପ୍ଟେମ୍ବର 21, 1997 ଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଏକ ମାସ ବିତିଗଲା ନାହିଁ ଯେ ମାୟାବତୀ ସମର୍ଥନ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କଲେ। ତାରିଖ ଥିଲା ଅକ୍ଟୋବର ୧୯, ୧୯୯୭।
ଏବେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ସରକାର ଭାଙ୍ଗିବା ଏକ ପ୍ରକାର ନିଶ୍ଚିତ ହୁଏ। ଏହି ସମୟରେ କିଛି ଦଳ ମଧ୍ୟରେ କନ୍ଦଳ ହୁଏ। ରାଜ୍ୟପାଳ ରମେଶ ଭଣ୍ଡାରୀ ବିଜେପିର ଥିଲେ। ତେଣୁ ସେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ଦୁଇ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ନିଜର ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ କହିଥିଲେ। ଅକ୍ଟୋବର ୨୧ରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ତାଙ୍କର ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ପ୍ରମାଣ କରିଥିଲେ। ତେବେ ଏହା ବଦଳରେ ତାଙ୍କୁ ୯୦ ରୁ ଅଧିକ ମନ୍ତ୍ରୀ କରିବାକୁ ପଡିବ, ଯାହା ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁଠାରୁ ବଡ କ୍ୟାବିନେଟ ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହୋଇଛି। ଏହି ସମୟରେ ବିଧାୟକମାନେ ପରସ୍ପରକୁ ଚାପୁଡ଼ା ମାରିବା ସହ ଚେୟାର ଫିଙ୍ଗି ମିକ୍ସ ଫିଙ୍ଗିଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ନିୟମ ଲାଗୁ କରାଯିବାକୁ ରାଜ୍ୟପାଳ ରମେଶ ଭଣ୍ଡାରୀ ଚାହୁଁଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ତତ୍କାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କେ.ଆର ନାରାୟଣନ ଏହାକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ।
ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ପ୍ରଥମ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ବହୁତ ଭିନ୍ନ ଥିଲା। ପ୍ରଥମ ସରକାରରେ, ଯେଉଁଠାରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ମାଫିଆଙ୍କ ପାଇଁ ମୁଣ୍ଡବ୍ୟଥା କରିଥିଲେ, ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ମାଫିଆ ତାଙ୍କ ସରକାରରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। 1993 ରେ, ଯେତେବେଳେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ରାଜ ଭାୟାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ପ୍ରଚାର କରିବାକୁ କୁଣ୍ଡାରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ସ୍ଲୋଗାନ ଦେଇଥିଲେ ।
କିନ୍ତୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ପରେ ରାଜ ଭାୟାଙ୍କୁ କ୍ୟାବିନେଟରେ ସ୍ଥାନ ଦିଆଯାଇଥିଲା। କାରଣ ମାୟାବତୀ କଲ୍ୟାଣଙ୍କ ସମର୍ଥନ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବା ପରେ ରାଜ ଭାୟା ହିଁ କଲ୍ୟାଣଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ।
କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଏବଂ କୁସୁମ ରାୟ
ସେହି ସମୟରେ ଆଉ ଏକ ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା | କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ଜଣେ ବନ୍ଧୁ ଥିଲେ, କୁସୁମ୍ ରାୟ। ସେମାନଙ୍କର ବହୁତ ସରକାରୀ କ୍ଷମତା ବେଶ ଦୃଢ ଥିଲା | ସେ ସରକାରରେ ବିଶେଷ କିଛି ନଥିଲେ। ଆଜମଗଡର କୁସୁମ ରାୟ 1997ରେ ଲକ୍ଷ୍ନୌର ରାଜଜୀପୁରମରୁ ବିଜେପି ଟିକେଟରେ କାଉନସିଲର ନିର୍ବାଚନରେ ଜିତି ଆସିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ କୁହାଯାଏ ଯେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ହେତୁ ସେ ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ବଦଳାଉଥିଲେ। ଅନେକ ଦଳର ନେତା ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ ରାଗିଥିଲେ। ସେଠାରେ ପାରସ୍ପରିକ ଝଗଡା ହୋଇଥିଲା। କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ମଧ୍ୟ କାହାକୁ ଖାତିର କରୁନଥିଲେ, ଯାହାଫଳରେ କନ୍ଦଳ ଉଗ୍ରରୂପ ନେଇଥିବା କୁହାଯାଏ।
ଦି ହିନ୍ଦୁ ଖବରକାଗଜ ଅନୁଯାୟୀ କଲ୍ୟାଣ କୁସୁମ ରାୟଙ୍କ ବିଷୟରେ କାହାକୁ ଛାଡି ନାହାଁନ୍ତି। ଲକ୍ଷ୍ନୌ ରେ, କୁସୁମ୍ ରାତାରାତି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହେବାର କାହାଣୀ ଜାରି ରହିଲା । ଟ୍ରାନ୍ସଫର-ପୋଷ୍ଟିଂରେ ବହୁ ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରାଯାଉଛି। କିନ୍ତୁ କଲ୍ୟାଣ ଚୁପ ରହିଲେ। କୁସୁମ୍ ଏକ ସରକାରୀ ବଙ୍ଗଳାରେ ରହୁଥିଲେ। ସୁରକ୍ଷା ମିଳିଲା । କଲ୍ୟାଣ ଏତେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ ଯେ ତାଙ୍କ ଦଳ ଗଠନ ପରେ ମଧ୍ୟ ସେ ବିଜେପି ଛାଡିଥିବା ନେତାମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଦେଉନଥିଲେ।
ସେତେବେଳେ ନିଜ ଜାତିର ତିନି ଥର ସାଂସଦ ଗଙ୍ଗାଚରନ୍ ରାଜପୁତ ତାଙ୍କୁ ଦଳରୁ ବହିଷ୍କାର କରିଥିଲେ। କଲ୍ୟାଣ ହିଁ ଗଙ୍ଗାକୁ ବିଜେପିକୁ ଆଣିଥିଲେ। ଯେଉଁଠାରେ ବିଜେପିର ଲୋକମାନେ ଚାହୁଁନଥିଲେ। ଗଙ୍ଗା ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଧମାଲ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ। ବିଜେପିରେ ଥିବାବେଳେ ସେ ପଛୁଆବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ସଂରକ୍ଷଣ ଦାବି କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ। କିନ୍ତୁ କଲ୍ୟାଣ ହେତୁ କେହି କିଛି କହି ନ ଥିଲେ। ପରେ ଗଙ୍ଗା ନିଜେ କୁସୁମ ରାୟଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଦ୍ରୋହ କରିଥିଲେ। ତେଣୁ କଲ୍ୟାଣ ତାଙ୍କୁ ଦଳରୁ ବହିଷ୍କାର କରିଥିଲେ। କଲ୍ୟାଣ ମଧ୍ୟ ସଂଘ ପରିବାରରୁ ଆସିଥିବା ରାମ କୁମାର ଶୁକ୍ଲାଙ୍କୁ ବହିଷ୍କାର କରିଥିଲେ।
ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଗୋଟିଏ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ଦୁଇଟି ସିଏମ୍
ଫେବୃଆରୀ 21, 1998 ରେ ରାଜ୍ୟପାଳ ରମେଶ ଭଣ୍ଡାରୀ, କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ବରଖାସ୍ତ କରିଥିଲେ। କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ସରକାରରେ କ୍ୟାବିନେଟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ଜଗଦମ୍ବିକା ପାଲଙ୍କୁ ରାତି ସାଢେ ୧୦ରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ବିରୋଧ କରି ବିଜେପିର ବଡ ନେତା ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀଙ୍କ ସମେତ ଅନେକ ଲୋକ ଏକ ଧାରଣାରେ ବସିଥିଲେ। ୨୨ ଫେବୃଆରୀରେ ଜଗଦମ୍ବିକା ପାଲ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ ହାଇକୋର୍ଟ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ଆଦେଶକୁ ଏଡ଼ାଇ ଦିଅନ୍ତି ଆଉ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବୋଲି କୁହନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ସଚିବାଳୟରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ଜଗଦମ୍ବିକା ପାଲ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଆସନରେ ବସିଥିଲେ। କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ତାଙ୍କୁ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ଆଦେଶ ଦର୍ଶାଇ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପରେ କଲ୍ୟାଣ ତାଙ୍କ ସ୍ଥାନକୁ ଫେରି ଆସିଥିଲେ। ଫେବୃଆରୀ 26ରେ, ତାଙ୍କୁ ପୁନର୍ବାର ନିଜର ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ କୁହାଗଲା । କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ତାଙ୍କର ସଂଖ୍ୟାଗରିଷ୍ଠତା ପ୍ରମାଣ କରିଥିଲେ। ଜଗଦମ୍ବିକା ପାଲ କିଛି ଘଣ୍ଟା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ରହିଲେ।
ରାଜନୈତିକ କ୍ୟାରିୟରରେ ପତନ ଆରମ୍ଭ
କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ରାଜନୈତିକ କ୍ୟାରିୟରର ଅବନତି 1998-99 ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯେତେବେଳେ ଏହି ରାଜନୈତିକ ଏସିଡ୍ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ନାମକ ଏକ ଖାର ସହିତ ସଂଘର୍ଷ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ |
କଲ୍ୟାଣ ଏବଂ ଅଟଳଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ବିବାଦ ୧୯୯୭ ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା | ଯେତେବେଳେ ବିଜେପି-ବିଏସପି ୬ ମାସ ସରକାର ଚଳାଇବା ପାଇଁ ଯୋଜନା ହେଲା ଏବଂ ତା’ପରେ ମାୟାବତୀ ୬ ମାସ ପରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦ ଛାଡ଼ିବାକୁ ମନା କରିଦିଏ। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଅନୁଭବ କରିଛନ୍ତି ଯେ ବାଜପେୟୀ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ପାଇଁ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ବିଏସପି ନେତୃତ୍ୱ ସହ ଏକ ମେଣ୍ଟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି, ଏହାର ପ୍ରତିବଦଳରେ ସେ ମାୟାବତୀଙ୍କୁ ନିରନ୍ତର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବରେ ରଖିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି। ସେତେବେଳେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଅନେକ ଘନିଷ୍ଠ ଲୋକଙ୍କୁ କହିଥିଲେ-
ମୁଁ ଭାବୁଛି ମୁଁ ନିଜ ଦଳର ଷଡଯନ୍ତ୍ରର ଶିକାର ହେବି।
1998ରେ ଅଟଳ ୧୩ ମାସ ପାଇଁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ଏବଂ କଲ୍ୟାଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମୁହାଁମୁହିଁ ପରିସ୍ଥିତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସେହି ଦିନ ଲକ୍ଷ୍ନୌରେ ଏକ ସାମ୍ବାଦିକ ସମ୍ମିଳନୀ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। ଏଥିରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚରାଯାଇଥିଲା ଯେ ଆପଣ ନିଶ୍ଚିତ ଯେ ଅଟଳ ପୁଣିଥରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବେ? କଲ୍ୟାଣଙ୍କ ଉତ୍ତରରେ କହିଥିଲେ –
ମୁଁ ମଧ୍ୟ ଚାହୁଁଛି ଯେ ସେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହୁଅନ୍ତୁ, କିନ୍ତୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବା ପାଇଁ ପ୍ରଥମେ ସାଂସଦ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ।
ଏହାର ବ୍ୟାପକ ରାଜନୈତିକ ଅର୍ଥ ଦେଖାଦେଲା, ଏହାକୁ ମଧ୍ୟ ହଟାଇ ଦିଆଯାଇଥିଲା । ଲକ୍ଷ୍ନୌରେ ଭୋଟ୍ ଦେବା ପୂର୍ବରୁ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଏକ ସମୀକ୍ଷା ବୈଠକ କରିଥିଲେ। ଏଥିରେ ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଲକ୍ଷ୍ନୌରେ ଉଚିତ ଭୋଟ୍ ଦିଆଯାଉ ବୋଲି ସେ ଚାହୁଁଛନ୍ତି। ତେଣୁ ମତଦାନ ଦିନ ଲକ୍ଷ୍ନୌରେ ବିଶେଷ କରି ବିଜେପିର ପ୍ରଭାବ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଶାସନ ପକ୍ଷରୁ ବହୁ କଡା ଆଭିମୁଖ୍ୟ ନିଆଯାଇଥିଲା। ଏହାକୁ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ନିରପେକ୍ଷ ଭୋଟ୍ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ସହିତ ଯୋଡି ଏହା ଦେଖାଯାଇଥିଲା । ଫଳାଫଳ ହେଲା ଲକ୍ଷ୍ନୌରୁ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀ ନିର୍ବାଚନରେ ଜିତିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ୟୁପିରେ ବିଜେପି ଅଧାକୁ ହ୍ରାସ ପାଇଥିଲା। 1998ରେ, ଦଳ UPରୁ 58ଟି ସିଟ୍ ପାଇଲା, ଯାହା ୧୯୯୯ରେ 29କୁ ଖସି ଆସିଥିଲା। ବାଜପେୟୀଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଏହାକୁ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ‘ଖେଳ’ କୁହାଯାଉଥିଲା। ତେବେ ଅଟଳ ଏନଡିଏ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ।
ଏହା ପରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ହଟାଇବା ଦାବି ଦଳ ଭିତରେ ଗତି କରିଥିଲା। କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ନେତୃତ୍ୱ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପକାଇବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ 12 ନଭେମ୍ବର 1999 ରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ। ତାଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ରାମପ୍ରକାଶ ଗୁପ୍ତାଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କରାଯାଇଥିଲା। ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବା ପରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଅଟଳ ବିହାରୀ ବାଜପେୟୀଙ୍କୁ ‘ଷଡଯନ୍ତ୍ରକାରୀ’ ଏବଂ ‘ବ୍ରାହ୍ମଣବାଦୀ ମାନସିକତା’ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ।
ଏହା ପରେ ଦଳ ତାଙ୍କୁ ନିଲମ୍ବନ କରି ଏକ କାରଣ ଦର୍ଶାଅ ନୋଟିସ୍ ଜାରି କରିଥିଲା। କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଏହା ପରେ ମଧ୍ୟ ଅଟଳଙ୍କ ବିରୋଧରେ କହିବା ବନ୍ଦ କରିନଥିଲେ। ସେତେବେଳେ କୁଶଭାହା ଠାକରେ ବିଜେପିର ଜାତୀୟ ସଭାପତି ଥିଲେ। ଜେପି ମଥୁରଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଅନୁଶାସନ କମିଟି ତାଙ୍କୁ ୬ ବର୍ଷ ଦଳରୁ ବହିଷ୍କାର କରିବାକୁ ସୁପାରିଶ କରିଥିଲା। 9 ଡିସେମ୍ବର 1999 ରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ଦଳରୁ ବହିଷ୍କାର କରାଯାଇଥିଲା।
ବିଜେପି ପରେ ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ
କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଏକ ନୂଆ ଦଳ ଗଠନ କରି ବିଜେପିକୁ ଶେଷ କରିବାକୁ ଶପଥ ନେଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ 2002 ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ତାଙ୍କ ଦଳ କେବଳ ଚାରିଟି ଆସନ ଜିତିଥିଲା। ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୩ ରେ ମୁଲାୟମ ସିଂ ଯାଦବଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଗଠିତ ବିକଳ୍ପ ସରକାରରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ଦଳ ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟି ସହିତ ସରକାରରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। କିନ୍ତୁ 2004 ସୁଦ୍ଧା ସେ ବିଜେପିକୁ ଫେରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। 2007 ୟୁପି ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପି ତାଙ୍କୁ ଦଳର ଫେସ କରି ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ କୌଣସି ସୁଫଳ ମିଳିନଥିଲା। ବିଜେପିକୁ ୩ ନମ୍ବରରେ ରହିବାକୁ ପଡିଲା। ଉଭୟ ବିଜେପି ଏବଂ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ପୁଣିଥରେ ପରସ୍ପର ମଧ୍ୟରେ ଅସନ୍ତୋଷ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ଉଭୟ ଦଳ ଓ ତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମନୋମାଳିନ୍ୟ ବଢିଯାଇଥିଲା ।
2009 ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଏସପିଙ୍କ ସମର୍ଥନରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଜିତିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସେହି ନିର୍ବାଚନରେ ଏସପି ନିଜେ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଭୋଗିବାକୁ ପଡିଥିଲା। ଦଳ ଅନୁଭବ କଲା ଯେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ଦଳରେ ସାମିଲ କରିବାକୁ ଏତେ ବଡ଼ କ୍ଷତି ସହିବାକୁ ପଡ଼ିଛି । ଏହା ପରେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ପୁଣିଥରେ ନିଜ ଦଳକୁ ମଜବୁତ କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ | ସେ 2012 ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ବିଜେପି ବିରୋଧରେ ଲଢିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଦଳ ପରାସ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ତା’ପରେ 2014 ଆସିଲା। ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ବିଜେପିରେ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଉଭା ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ପୁଣି ଥରେ ବିଜେପିକୁ ଫେରିଥିଲେ। ଜୀବନର ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଜେପି ସହିତ ରହିବାକୁ ଶପଥ ନେଇଥିଲେ ।
2014 ରେ, ଯେତେବେଳେ କେନ୍ଦ୍ରରେ ବିଜେପି ସରକାର ଗଠନ ହେଲା, କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କୁ ରାଜସ୍ଥାନର ରାଜ୍ୟପାଳ କରାଯାଇଥିଲା। କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ସମାପ୍ତ ହେବା ପରେ ସେ ପରଦା ପଛରୁ ରାଜନୀତିରେ ସକ୍ରିୟ ରହିଲେ।
ଜର୍ଜ ଫର୍ଣ୍ଣାଣ୍ଡିସ୍ ତାଙ୍କ ବିଷୟରେ ଏକ ସଠିକ୍ କଥା କହୁଥିଲେ – ରାଜନୀତିରେ ସଫଳତା ପାଇଁ ଦୃଢ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଶକ୍ତିର ଆବଶ୍ୟକ ରହିଛି। ଯଦି କଲ୍ୟାଣ ସିଂ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଧରିଥାନ୍ତେ ତେବେ ସେ ଅଟଳ ବିହାରୀ ପରେ ବିଜେପିର ମଙ୍ଗୁଆଳ ହୋଇଥାନ୍ତେ।
ଅନ୍ୟ ପଟେ କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କ ମନରେ ଏକ ଦ୍ବନ୍ଦ୍ବ ସବୁବେଳେ ବଢି ଚାଲିଥିଲା | ସେ କହୁଥିଲେ-“ମୋର ରାଜନୈତିକ କ୍ୟାରିୟରର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଭୁଲ ହେଉଛି ଯେ ମୁଁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ଯଦି ମୁଁ ଏଥିପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇନଥା’ନ୍ତି, ତେବେ ଅଟଳ ଜୀ ମୋତେ ହଟାଇ ନଥାନ୍ତେ। ”
କଲ୍ୟାଣ ସିଂଙ୍କର ୨୧ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୧ରେ ୮୯ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଯାଇଛି ।
