ଭୁବନେଶ୍ୱର: ମଣିଷ ନିଜର କର୍ମ ଦ୍ୱାରା ମହାନ ହୁଏ। କର୍ମ ଦ୍ୱାରା ଶାଣିତ ହୁଏ, ବିକଷିତ ହୁଏ। ଯଦି ଜଣେ ପ୍ରକୃତ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ, କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଏବଂ ଆନ୍ତରିକତା ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ, ତେବେ ସେ ନିଜ ଭାଗ୍ୟ ନିଜେ ଲେଖେ। ନିଜର କଣ୍ଟକିତ ପଥରେ ଚାଲି ସଫଳତାର ରାସ୍ତାରେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ପାଲଟେ। ଗରିବୀ ଆଉ ସଂଘର୍ଷର ମାୟାଜାଲ ମଧ୍ୟରୁ ବାହାରି ନିଜକୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରାଇ ପାରିଥିବା ସେଭଳି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ହେଉଛନ୍ତି ଇତି ସାମନ୍ତ।
ଇତିଙ୍କ ନାଁ ହିଁ ଯଥେଷ୍ଟ। ଓଡ଼ିଶାର ସାହିତ୍ୱ ଓ କଳା ଜଗତରେ ଏକ ଜଣାଶୁଣା ନାଁ। ସମ୍ପାଦନା ଓ ସାହିତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବେଶ ସୁନାମ ଅର୍ଜନ କରିପାରିଛନ୍ତି ସେ। ନିଜ ଗାଁ ମାଟିକୁ ଭରପୁର ଭଲ ପାଆନ୍ତି ଇତି। ଏହା ତାଙ୍କର କଲମ ଚାଳନାରୁ ବେଶ ବାରି ହୋଇ ପଡ଼େ। ଓଡିଶାର କଟକ ଜିଲ୍ଲାର କଲରାବାଙ୍କର ଝିଅ ଇତି ସାମନ୍ତ। ଅତ୍ୟଧିକ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ହେତୁ ପିଲାଦିନେ ଦି’ପଟ ରୁଟି ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସଂଘର୍ଷକୁ ଅତି ନିକଟରୁ ଦେଖିଛନ୍ତି। ଦାରିଦ୍ର୍ୟତାର ଶେଷ ସ୍ତରରେ କିପରି ବଞ୍ଚିବାକୁ ହେବ ତାହାକୁ ସେ ନିରିଖେଇ ଦେଖିଛନ୍ତି। ଛୁଆଙ୍କ ପେଟରେ ଦୁଇମୁଠା ଦାନା ପାଇଁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଘରେ ମା ନିଳିମାରାଣୀ ବାସନ ମାଜିବାର କଷ୍ଟକୁ ମଧ୍ୟ ସେ ଦେଖିଛନ୍ତି। ସେଠାରେ ସେ ଗାଁରେ କାମ କରୁଥିଲେ ଏବଂ ଅଧ୍ୟୟନ ପାଇଁ କାଠ ଓ ପତ୍ର ସଂଗ୍ରହ କରୁଥିଲେ। ସଂଘର୍ଷ, ଦାରିଦ୍ର୍ୟର ତାଡ଼ନା ଭିତରେ ପିଲାଦିନ କଟିଥିବା ନେଇ ଇତି ଆଜି ବି କୁହନ୍ତି। ଆଉ ଏହା କହିଲା ବେଳେ ଅଜଣାତରେ କେତେବେଳେ ଲୁହ ଜକେଇ ଆସେ ସେ ନିଜେବି ଜାଣି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ।
କୁହାଯାଏ, ସମୟ ବଦଳେ। ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସମୟ ସମାନ ରୁହେନା। ଦୃଢ ଇଚ୍ଛା ଶକ୍ତି ଆଉ ଜିଦ ବଳରେ ମଣିଷ ସବୁ କିଛି କରିପାରେ। ବହୁତ ପାଠ ପଢିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ରଖିଥିବା ଇତିଙ୍କ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଘଟଣା ଘଟିଛି। ଅଧିକ ପାଠ ପଢିବା ନିଶାରେ ସେ ନିଜକୁ ବଦଳାଇବାକୁ ବାହାରିଥିଲେ, ନିଜ ଘରର ସ୍ଥିତିରେ ସୁଧାର ଆଣିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସେ ଆଜି ସମଗ୍ର ରାଜ୍ୟ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ପାଲଟିଛନ୍ତି। ନିଜର କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ବଳରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ସୃଷ୍ଟି କରନ୍ତି। ଆଜି ସେ ଜଣେ ସଫଳ ତଥା ଲୋକପ୍ରିୟ ସାହିତ୍ୟିକ, ପ୍ରସିଦ୍ଧ ପତ୍ରିକାର ସମ୍ପାଦକ, ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାତା ଏବଂ ମହିଳାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରେରଣା ପାଲଟିଛନ୍ତି। ପିଲାଦିନେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଘରେ ଖାଉଥିବା ଇତି ବର୍ତ୍ତମାନ ଶହ ଶହ ମହିଳାଙ୍କୁ ରୋଜଗାର ଯୋଗାଇ ଦେଉଛନ୍ତି।
ଇତିଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ନାମ ସ୍ୱର୍ଗତ ଅନାଦିଚରଣ ସାମନ୍ତ ଏବଂ ମାତାଙ୍କ ନାମ ସ୍ୱର୍ଗତ ନିଳିମାରାଣୀ ସାମନ୍ତ ଥିଲା। ଇତିଙ୍କର ସାତ ଭାଇଭଉଣୀ ଅଛନ୍ତି ଯେଉଁଥିରେ ସେ କନିଷ୍ଠ। ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟବଶତଃ ଇତିଙ୍କ ଜନ୍ମର ମାତ୍ର ଦୁଇ ମାସ ପରେ, ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଯାଏ। ତାଙ୍କ ମାଆ ସମସ୍ତ ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ଦାରିଦ୍ର୍ୟର ଶିକାର ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ପ୍ରତିପୋଷଣ କରିଥିଲେ।
ଇତି ସାମନ୍ତ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଏକ ରୋଗ ନୁହେଁ। ଏହା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ପ୍ରକୃତ ଶିକ୍ଷା ଦେବାର ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ପରିସ୍ଥିତି। ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ମଣିଷ ଜୀବନରେ ଅନେକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ଏବଂ ସଂଘର୍ଷର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ଶିକ୍ଷା ଦିଏ। ଆମ ପରିବାର ଗାଁରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ବଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ କରୁଥିଲେ। ପରିବାରର ସଦସ୍ୟମାନେ ଦିନରେ ଦୁଇଥର ରୁଟି ପାଇବା କଷ୍ଟକର ହୋଇ ପଡିଥିଲେ। ମୋ ମା ଗାଁର ଅନ୍ୟ ଘରେ କାମ କରୁଥିଲେ, ଯାହା ଆମ ଘର ଚଳାଉଥିଲା। ପରଦିନ ଖାଇବାକୁ ଚିନ୍ତା କରିବା ଆମ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ୱପ୍ନ ପରି ଥିଲା। ସାଧାରଣତଃ କାମ କରିବା ପରେ, ଆମେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଘରୁ ଚୁଡ଼ା ମିଳିଥାଏ, ଯାହାକୁ ଖାଇ ଆମେ ଆମର ଭୋକକୁ ମାରୁଥିଲୁ।
ଇତି କହିଛନ୍ତି ଯେ ମୋତେ ଦୁଇ ମାସ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ମୁଁ ବାପାଙ୍କୁ ହରାଇଛି। ବାପାଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ପରେ ପରିବାରରେ ଆର୍ଥିକ ସମସ୍ୟା ଉତ୍କଟ ହୋଇଥିଲା। ଘରର ମୁରବୀଙ୍କୁ ହରାଇବା ପରେ ପରିବାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ମୁରବୀଶୁନ୍ୟ ହୋଇ ପଡ଼ିଥିଲା। ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ବନ୍ଦ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା। ଦାରିଦ୍ର୍ୟର ମାତ୍ରା ବଢିବାକୁ ଲାଗିଲା। କୌଣସି ସ୍ଥାନରୁ ଆୟର ଆଶା ନଥିଲା । ମାଆ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ଘରେ କାମ କରିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଘର ଚଳାଇବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡିଥିଲା । ବର୍ଷା ହେଲେ ସମସ୍ୟା ଦ୍ୱିଗୁଣିତ ହୋଇଯାଏ। ଘର ଭିତରେ ରାତିରେ ଚନ୍ଦ୍ର, ଦିନରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ପଡ଼ିବା ଦେଖିଛୁ। ବହୁତ କଷ୍ଟ ସମସ୍ୟାକୁ ଦେଖି ଜୀବନ ବିତିଛି। ବର୍ଷା ହେଲେ ଘରେ ପାଣି ପଶିଯାଏ। ଘରର ପିନ୍ଧାଲୁଗା, ଶୋଇବା କନ୍ଥା, ତକିଆ ଆଦି ଓଦା ହୁଏ। ଅନେକ ସମୟରେ ସେହି ଓଦା କନ୍ଥାରେ ରାତି ପାହିଛି ବୋଲି ସେ କୁହନ୍ତି।
ଇତି ଆହୁରି କୁହନ୍ତି ଆମେ ଗରିବ ଥିଲୁ, କିନ୍ତୁ ମନରେ ପାଠ ପଢିବାର ଆଶା ଅନେକ ଥିଲା। ମା ଏବଂ ବଡ ଭାଇ କହୁଥିଲେ ଯେ ଯେତେ ପାଠ ପଢିବା ସେତେ ଆମେ ଜଣେ ବଡ ମଣିଷ ହୋଇପାରିବା । ଯାହା ପରେ ଆମେ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଥିବା ସମସ୍ତ ଜିନିଷ ପୂରଣ କରିପାରିବା | ଆମ ସମସ୍ତ ଭାଇ ଓ ଭଉଣୀମାନେ ଯତ୍ନ ସହକାରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ | ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟବଶତ।, ଆମ ପାଖରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପୁସ୍ତକ ନଥିଲା କିମ୍ବା ଘରକୁ ଆଲୋକିତ କରିବାର କୌଣସି ଉପାୟ ନଥିଲା। ମା କାମ କରିବା ପରେ ୧୦-୧୫ ପଇସାର କିରୋସିନି ତେଲ ଆଣିଥା’ନ୍ତି। ଯେଉଁଥିପାଇଁ ସେ ସନ୍ଧ୍ୟା ହେବା ମାତ୍ରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଦିନରେ ଦୀପ ଜାଳୁଥିଲେ। ଘରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବାର କୌଣସି ସୁବିଧା ନ ଥିବାରୁ ମୁଁ ପ୍ରାୟତଃ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରୁଥିଲି।
ଇତି କୁହନ୍ତି ଯେ ମୁଁ ଗାଁରେ କାଠ ଓ ଗଛର ପତ୍ର ସଂଗ୍ରହ କରୁଥିଲି । ଏହାକୁ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କୁ ଦେବା ପରେ ସେ ମୋତେ ଚକ୍କର ଦେଉଥିଲେ । ମୁଁ ଚୁଡାକୁ ବାନ୍ଧି ସ୍କୁଲକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଭୋଜନ ସମୟରେ ଖାଉଥିଲି। ମୁଁ ବିଶ୍ୱାସ କରେ ଯେ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ସମାନ ଭାବରେ ଦେଖିବା ଉଚିତ୍। କୌଣସି କାମ ଛୋଟ କିମ୍ବା ବଡ ନୁହେଁ । ଆଜି ମୋର ଯାହା ଅଛି, ତାହା ହେଉଛି ମା’ଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଏବଂ ମୋର ପରିଶ୍ରମର ଫଳାଫଳ ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ।
ଇତି କୁହନ୍ତି ଯେ ଶିକ୍ଷା ମାନବ ଜୀବନରେ ଏକ ଅମୂଲ୍ୟ ସମ୍ପଦ। ଶିକ୍ଷା ବିନା କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇପାରିବେ ନାହିଁ । ମୁଁ ପିଲାଦିନେ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ସହିତ ସଂଘର୍ଷ କରିଥିଲି ଏବଂ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜକୁ ସାମ୍ନା କରି ଶିକ୍ଷିତ ହୋଇଛି। ଆଜି ମୁଁ ମୋ ଗାଁରେ ଦୁଇଟି ବିଦ୍ୟାଳୟ ଚଳାଉଛି, ଯେଉଁଠାରେ ହଜାର ହଜାର ପିଲା ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ମୁଁ ଗରିବୀ ମଧ୍ୟରେ ବଢିଥିଲି । ଦାରିଦ୍ରତା ହେତୁ ପରିବାର ଚଳାଇବା ପାଇଁ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସଂଘର୍ଷ କରିବାକୁ ପଡିବ। ମୁଁ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି । ସେହି ସମୟରେ, ଭଗବାନଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ସହିତ ଶହ ଶହ ମହିଳାଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ ଅଟେ ।
ଇତି ସାମନ୍ତ ଜିଲ୍ଲାର ଗ୍ରାମ ବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ତାଙ୍କର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଅଧ୍ୟୟନ ସମାପ୍ତ କରିଥିଲେ। ଇତି ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ପାଇଁ ଭୁବନେଶ୍ୱରର ରାମାଦେବୀ ମହିଳା ମହାବିଦ୍ୟାଳୟରେ ନାମ ଲେଖାଇଥିଲେ। ପାରିବାରିକ ଅବସ୍ଥା ଭଲ ହେବା ପରେ ସାମନ୍ତ ପୁସ୍ତକ ଲେଖିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଆଜି ଇତିରାଣୀ ମହିଳାମାନଙ୍କ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଏବଂ ନିଷ୍ଠା ସହିତ ପ୍ରେରଣା ଉତ୍ସ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି।